Arthur Japin - De overgave

Je hebt van die boeken waarvan je zelf overtuigd bent dat je ze ooit gelezen hebt. Tot je zo'n boek in je handen hebt en blijkt dat je herinneringen ervan niet het boek zelf als bron hebben maar allerlei verhalen die je erover gehoord en gelezen hebt! Dat overkwam mij onlangs bij het boek De overgave van Arthur Japin. Ik wist er veel van, maar bleek het niet gelezen te hebben. Via wat toevallige omstandigheden had ik het onlangs weer in handen en ben het gaan lezen. En werd meegesleept van begin tot eind.

Dit boek verscheen in 2007 en ik moet zeggen dat Japin toen overduidelijk veel beter schreef dan hij tegenwoordig doet (met 'Maar buiten is het feest' als droevig dieptepunt).

Cynthia Ann met haar dochter Topsannah
Wat een boek is dit! Het gaat over de Amerikaanse kolonisten die aan het begin van de 19e eeuw proberen grond op de indianen te 'veroveren', door op een mooi stuk grond een fort te bouwen, vaak met boerderijen eromheen.  Ook de familie Parker bouwt zo'n fort op een stuk grond in Texas, tussen de rivieren de Brazos en de Trinity. Niet alleen de indianen, maar ook de Mexicanen claimen land in de zuidelijke gebieden, maar het zijn uiteindelijk de Comanches, die fort Parker overvallen, 5 familieleden doden en een aantal vrouwen en kinderen kidnappen. De 'stammoeder' Sally ofwel Granny Parker, de tweede vrouw van dominee John Parker, laten ze voor dood achter. De zowel lichamelijk als geestelijk beschadigde Granny Parker is de rest van haar leven bezig met haar wraakgevoelens én haar zoektocht naar haar verdwenen kinderen en kleinkinderen en dan vooral haar lievelingskleinkind Cynthia Ann.

In De overgave doet zij haar verhaal, vanaf het moment dat zij haar eerste man, Richard Duty, ontmoet.
Het is een bij tijd en wijle gruwelijk verhaal, maar wat knap en prachtig geschreven. Ik had voortdurend het idee de stem van Granny te horen en werd meegesleept in haar emoties.

Fort Parker zoals het tegenwoordig te bezoeken is
Het verhaal is gebaseerd op ware gebeurtenissen. De overval van Fort Parker was de eerste waarbij zo massaal kolonisten door indianen werden gedood en ontvoerd en staat bekend als The Fort Parker Massacre. Sally Parker heette in werkelijkheid Sarah Parker en de meeste van de beschreven familieleden hebben werkelijk bestaan. Het verhaal van Cynthia Ann, dat ik niet bij voorbaat ga verklappen, is een beroemd verhaal waar ook andere schrijvers zich door hebben laten inspireren, waaronder Douglas C. Jones' Season of Yellow Leaf en Ride the wind van Lucia St. Clair Robson.
Het Fort is nog steeds te bezoeken.

'De overgave' is naast het persoonlijke verhaal van Granny Parker en de moeizame verhoudingen tussen de kolonisten en de indianen ook een stuk geschiedenis van de staat-in-wording Texas, de strijd tegen de Mexicanen en daarna de strijd voor onafhankelijkheid.
In alle opzichten een boeiend en meeslepend boek, waarvoor ik zelfs de huishoudklussen heb verwaarloosd om maar door te kunnen lezen. Dat lijkt mij het beste compliment wat je een schrijver kunt maken.

Hoewel dit boek een uniek verhaal beschrijft, is het eind (en de titel) gebaseerd op een universele vraag waarmee elk mens die het kwaad heeft ondervonden moet worstelen: blijf je tot in de eeuwigheid zitten met je gevoelens van haat en wraak, of lukt het je jezelf te overstijgen en ben je ten langen leste in staat om te vergeven?
Een vraag die altijd aktueel zal blijven, in een wereld waarin mensen elkaar verschrikkelijke dingen blijven aandoen.



11 opmerkingen:

  1. Hoi Joke, weer een mooie recensie! Ik heb van Arthur Japin alleen "Een schitterend gebrek" gelezen dat ik nogal vond tegenvallen, zeker als ik het afzet tegen de memoires van Casanova zelf die prachtig vertaald zijn door Theo Kars. Ik denk dat ik hem met dit boek een herkansing ga geven. Ik geef weinig schrijvers een tweede kans als het eerste boek dat ik van hen lees tegenvalt, maar er zijn zoveel mensen die weglopen met Japin, dat ik het dit keer nog een keer ga proberen. Groetjes, Erik

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ha Erik, ik loop beslist niet weg met Japin en ik vond Een schitterend gebrek ook niet denderend, maar dit boek vind ik echt een pareltje! (Vaslav vond ik overigens ook een mooie uitzondering)

      Verwijderen
  2. Ik las het boek ook een zestal jaar geleden en vond het ook een mooi boek. Een schitterend gebrek ben ik momenteel aan het lezen.
    Wat je zegt is ook zo waar over wraakgevoelens. Het leven is al zo heel erg kort om met zulke vervelende gevoelens te blijven zitten, maar het is zo moeilijk om er los van te komen soms.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja en als je dan bedenkt hoe je soms al zulke gevoelens kunt hebben over iets wat eigenlijk onbeduidend is (achteraf gezien), en dan leest wat zo'n vrouw allemaal te verstouwen krijgt.....

      Verwijderen
  3. Ik heb tot nu toe van Japin alleen De zwarte met het witte hart en Vaslav gelezen, die ik uitmuntend respectievelijk goed vond, dus ik heb alleen maar prima ervaringen met deze schrijver. Het kan best eens zijn dat dit boek, gezien de lovende bespreking, mijn volgende Japin wordt.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Oh, 'De zwarte met het witte hart' staat nu op mijn lijstje...

      Verwijderen
  4. Ik betrap mij er zelf op dat ik het werk van Japin meestal beter waardeer als het wat langer geleden is dat ik het gelezen heb. Een schitterend gebrek hoort nog steeds niet tot mijn favoriete boeken, maar Vaslav en De overgave zou ik nu hoger "beoordelen" dan tijdens of net na het lezen. Ik vrees dat mijn ambivalente mening over de schrijver daarbij een rol speelt. Als ik dat kan uitschakelen, kan ik meer genieten van zijn prestaties :-)

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ja ik herken dat wel, dat sommige boeken wat meer tijd vragen om helemaal 'verteerd' te worden. Bij dit boek had ik dat juist niet, ik moest ook meteen schrijven om mijn enthousiasme erover ook zo op papier te krijgen.
      Ik vrees dat ambivalente houdingen tav schrijvers nooit uitgeschakeld kunnen worden. Het zou eigenlijk wel een leuk experiment zijn dat iemand je boeken geeft waarbij de omslag is afgedekt, zodat je niet weet wie het geschreven heeft, zelfs niet eens of het een man of een vrouw is....ik denk dat dat heel verrassende inzichten kan opleveren ;-)

      Verwijderen
    2. Dat zou inderdaad een interessant experiment zijn!

      Verwijderen
  5. Ik vond De Overgave heel mooi en De zwarte met het witte hart absoluut prachtig. Ook Vaslav vond ik erg mooi.
    Ik zei altijd dat ik erg hield van Japin, maar sinds zijn laatste twee boeken kan ik dat eigenlijk niet meer zeggen. Maar gelukkig heeft hij deze boeken ook geschreven. Ik ben dus fan van de vroegere Japin :-)
    Fijn dat je hiervan genoten hebt, ik denk dat je De zwarte met het witte hart ook heel mooi zal vinden.
    Groetjes,

    BeantwoordenVerwijderen